SEJARAH AWAL Jajahan Kuala Krai merupakan jajahan kedua terbesar di Negeri Kelantan selepas Jajahan Gua Musang. Jajahan ini juga adalah salah satu daripada jajahan yang tertua yang telah diwujudkan oleh pemerintah British pada tahun 1909.
Namum Jajahan Kuala Krai dikenali secara rasminya pada 01 September 1977 dimana sebelum itu dikenali Jajahan Ulu Kelantan yang merangkumi seluruh Jajahan Gua Musang dan Daerah Kuala Balah di Jajahan Jeli.
Pusat Pentadbiran Jajahan pada mulanya terletak di Kg. Mengkebang, Jalan Batu Lada dan kemudian berpindah berhampiran Tangga Krai (Tangga Bradley) pada tahun 1927. Kini Pusat Pentadbiran Jajahan telah berpindah ke bangunan baru berpusat di kawasan Guchil pada 22 April 1985.
|
|
KEDUDUKAN GEOGRAFI Jajahan Kuala Krai mempunyai keluasan 2,329 km persegi atau 910 batu persegi bersempadanan dengan Jajahan Machang di Utara dan Jajahan Gua Musang di Selatan. Manakala di sebelah Timur ia bersempadanan dengan Negeri Terengganu dan di Baratnya ialah Jajahan Jeli.
Keluasan Jajahan Kuala Krai berbanding dengan Negeri Kelantan adalah sebagaimana berikut :- |
|
Keluasan |
Kelantan |
1,492,200Hek/14,922km2 |
Kuala Krai |
222,500Hek/2,329km2 |
Sumber: UPEN |
|
|
|
Bentuk mukabumi jajahan ini berbukit bukau di sebelah Timur, Barat dan Selatan serta pamah di sebelah Utara. Kedudukan tanah tinggi daripada aras laut kebanyakannya antara 153m - 305m. Manakala aras yang tertinggi ialah melebihi 915m iaitu sebelah bersempadan Jajahan Jeli.
Ketinggian mengikut keluasan adalah sepertimana berikut :- |
Ketinggian
|
Keluasan(Hek)
|
Kurang 150 |
192,189 |
151 - 130 |
14,250 |
306 - 915 |
23,250 |
Lebih 916 |
6,000 |
Sumber: Laporan Pelan Struktur. |
|
|
DAERAH PENGGAWA Jajahan Kuala Krai mengandungi 3 buah daerah iaitu Daerah Olak Jeram, Daerah Batu Mengkebang dan Daerah Dabong. Terdapat 35 buah Mukim Penghulu dan 216 buah kampung. Maklumat adalah seperti berikut :- |
Bil |
Daerah |
Luas (KM2) |
% Keluasan |
Bil. Mukim |
Bil. Kampong |
1 |
Dabong |
844.5 |
36.3 |
5 |
27 |
2 |
Olak Jeraam |
757.6 |
32.5 |
10 |
67 |
3 |
Batu Mengkebang |
726.9 |
31.2 |
20 |
122 |
JUMLAH
|
2329.0 |
100.0 |
35 |
216 |
|
|
Terdapat dua Pihak Berkuasa Tempatan iaitu Majlis Daerah Kuala Krai Utara mentadbir kawasan seluas 12,494 hektar manakala Majlis Daerah Dabong merangkumi 162,128 hektar. Manakala bakinya ialah 60,611 hektar adalah di luar Pihak Berkuasa Tempatan.
Pentadbiran Jajahan ditadbirkan melalui pecahan 3 Daerah dan Mukim Penghulu. Mukim Penghulu mengikut daerah adalah seperti beikut :-
|
DAERAH BATU MENGKEBANG |
DAERAH OLAK JERAM |
DAERAH DABONG |
1) Mukim Batu Balai 2) Mukim Batu Jong 3) Mukim Batu Lada 4) Mukim Bedal 5) Mukim Chenulang 6) Mukim Enggong 7) Mukim Guchil 8) Mukim Kenor 9) Mukim Sungai Durian 10) Mukim Keroh 11) Mukim Mengkebang 12) Mukim Kuala Nal 13) Mukim Kuala Pertang 14) Mukim Mambong 15) Mukim Pahi Barat 16) Mukim Pasir Kelang 17) Mukim Sri Kenangan 18) Mukim Telekong 19) Mukim Temalir 20) Mukim Tualang
|
1) Mukim Chuchoh Puteri 2) Mukim Gajah Barat 3) Mukim Gajah Timur 4) Mukim Lata Rek 5) Mukim Manek Urai Selatan 6) Mukim Manek Urai Utara 7) Mukim Manjor Selatan 8) Mukim Manjor Utara 9) Mukim Peria 10) Mukim Sungai Sam
|
1) Mukim Kandek 2) Mukim Kuala Gris 3) Mukim Pergau 4) Mukim Kuala Stong 5) Mukim Serasa
|
|
|
KEPENDUDUKAN Jumlah penduduk Jajahan Kuala Krai mengikut bancian tahun 2004 ialah seamai 163,952 orang dan pecahan mengikut kaum dan unjuran adalah sepertimana berikut :-
Kaum |
1990 |
% |
1995 |
% |
2000 |
% |
2004 |
% |
1. Melayu |
92,916 |
91.4 |
110,246 |
90.9 |
130,810 |
90.9 |
149,018 |
90.8 |
2. Cina |
5,685 |
5.6 |
7,282 |
6.0 |
8,657 |
6.0 |
9,862 |
6.0 |
3. India |
2,650 |
2.6 |
3,364 |
2.7 |
3,990 |
2.8 |
4,545 |
2.7 |
4. Lain-Lain |
354 |
0.4 |
121,339 |
0.4 |
463 |
0.3 |
527 |
0.3 |
Jumlah: |
101,605 |
|
121,339 |
|
143,920 |
|
163,952 |
|
Sumber: (*) Unjuran atas kadar pertumbuhan 3.48% setahun (**) Maklumat daripada UPEN Kelantan.
|
|